25 Kasım 2018 Pazar

Türkmen Gazından Çin’e Yeni Şartlar -Yılmaz parlar

Türkmen Gazından Çin’e Yeni Şartlar  

Çin Halk Cumhuriyetinin Türkmen gazının alımı için yeni şartları sunması gerekiyor


2018 yılın Ekim ayının ilk yarısında Çin, iç piyasada Amerikan sıvılaştırılmış gaz almayı tamamen durdurdu. Bu, İngiliz haber ajansı “Reuters” tarafından kaynaklarına dayanarak bildirildi. 

Çin’in kararı, iki dünya ekonomisi arasındaki ticareti dengeleme umuduyla Washington’un serbest bıraktığı “ticaret savaşına” bir cevap olmuştu.
Bu yılın Eylül ayında Amerika Birleşik Devletleri, 300’den fazla Çin malına yüzde 25 vergi getirdi. Çin bu duruma aynı anda cevap verdi. “Yanıt” listesine de Amerikan şirketleri tarafından tedarik edilen sıvılaştırılmış doğal gazı içeriyordu.

Ekimin başında, Çin tamamen ABD LNG’yi ithal etmeyi durdurdu. Verilere göre, 2017 yılında Çin, ABD’den 3,6 milyon ton sıvılaştırılmış gaz (4.87 milyar metreküpe eşdeğer) ithal etti. Geçtiğimiz yıl, Amerikan şirketleri, bu enerji kaynağının Çin’e satılması bakımından üçüncü sırada yer alırken, Avustralyalı tedarikçilerle ikinci sırada yer aldı ve Katar gazını üçüncü sıraya taşıdı. 

Amerika Birleşik Devletleri’yle olan ticari durgunluğa rağmen, büyüme dinamikleri biraz azalmış olan Çin ekonomisi, artan enerji kaynaklarına olan talep baskısını sürdürmeye devam ediyor.

2017’nin soğuk kış dönemi, Çin’i ithal gazı artırma yönünde itti. Çinin kendi ayarladıgı XIII beş senelik planlamasına göre, Çin’de 2020’de tüketim 340 milyar metreküpe ulaşmalıdır. 2020 yılında Uluslararası Enerji Ajansı’nın tahminlerine göre, Çin Sosyal Bilimler Akademisi’ne göre Çin’in 300 milyar metreküp gaza ihtiyacı olacak, 2030 yılında doğal gaz tüketimi yılda 520 milyar metreküp, 2050, 800 milyar metreküp olacak.
Bugüne kadar, Çin’deki en büyük ve en istikrarlı enerji tedarikçisi Türkmenistan’dır.
38 milyar metreküp gaz kapasitesine sahip Rus projesi “Sibirya’nın Gücü”, yalnızca 2019’da Çin’e gaz tedarik etmeye başlayacak. Aynı zamanda, gaz boru hattının tasarım kapasitesine ulaşması zaman alacaktır. “Sibirya 2’nin Gücü” projesindeki “Gazprom” müzakereleri aslında fiyat üzerinde bir anlaşmazlık yüzünden ilerlemiyor.
2017 yılında, Çin ekonomisi ülkedeki 147.4 milyar metreküp üretim kapasitesine sahip 237,3 milyar metreküp doğal gaz tüketmiş, 89,9 milyar metreküp doğal gaz ithal edilmiştir. Çin’in “mavi yakıt” ithalatının üçte biri veya daha doğrusu% 36’sı Türkmenistan’da üretilen boru hattı gazıydı. Türkmen gazı, Çin’den toplam boru hattı gazı ithalatının% 86,5’ini oluşturdu. Ancak, taraflar başlangıçtaki tüm finansal koşullara uyuyorsa, Türkmenistan, Çin’e yapılan doğalgaz ihracat hacmini tamamen arttırabiliyor.

Ancak Türkmenistan gaz ihracat yönünü çeşitlendiriyor. Bu yılın Ekim ayı başlarında Gazprom, Şirket Genel Müdürü Alexey Miller Gazprom’un tekrar Türkmen doğalgaz alımlarına yeniden başlatacaklarını söyledi. Moskova ile Aşkabat arasındaki uzun süredir devam eden gaz tartışması ortaklar tarafından “dostane” olarak çözüldü. Bu hakkında Türkmenistan Devlet Başkanı Danışmanı Yagshygeldi Kakaev haber verdi.
Taranshazar gaz borusunun döşenmesine “yeşil ışık veren” Hazar Anlaşması’nın imzalanmasıyla birlikte, Türkmen enerji kaynaklarının Avrupa’ya ihracatının ana hatları daha spesifik olarak ortaya çıkmaya başladı. Böylelikle, Almanya’daki Türkmen heyetinin toplantısı sırasında, Avrupa Komisyonu yetkilileri Trans-Hazar gaz arteri için bir yatırımcı bulma konusunda yardım sözü verdiler.
Türkmenistan hükümetinin Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPI) projesi üzerindeki aktif çalışması somut sonuçlar verdi. Uluslararası bir projenin inşası halihazırda Türkmenistan’da ve Afganistan’da paralel olarak yürütülmektedir. Pakistan’da, tüm mühendislik ve araştırma işleri tamamlanmış olup, sadece seçim inşaatı için ihale ilan edilen doğrudan inşaat yüklenicisini belirlemek gerekmektedir.
Şimdi «Global Pipeline» şirketi tarafından gönderilen boruların Türkmen kısmının topraklarında döşeniyor. Dammam ve Türkmenbaşı limanları arasında deniz ve demir yolu karavanları sınır bölgelerinde inşaat çalışmaları için bir cephe oluşturmaktadır. Diğer boru ürünleri üreticilerinin teslimatlarına da başlanması bekleniyor. Suudi Arabistan’ın şu anki yatırımı 740 milyon dolar. Asya ve Avrupa bankalarının finansmanını çekmek için çalışmalara devam edilmektedir.

Bu bağlamda, «TAPI Pipeline Company Ltd» şirketinin CEO’su M. Amanov tarafından yapılan açıklamada, 24 ay içinde Pakistan’a ilk gazın ulaşması hedefleniyor. Ancak bu son tarihten önce bile, Afganistan’a gaz tedarik edilmeye başlanması ön görülüyor.
İhracat yollarının gelişmesi ile birlikte Türkmenistan, polipropilen, polietilen ve üre üretimi bakımından, doğal gaz işleme sürecini önemli ölçüde genişletmiştir.
Ekim 2018’de Kiyanly’deki Polimer tesisi başarıyla devreye alındı. Dünyanın ilk benzin üretim tesisinin inşaatı tamamlandı. Gaz kimyası alanında yatırım projeleri için birçok teklif var. Bu sektörde 5’ten fazla yeni fabrika inşa etmek için görüşmeler devam etmektedir. Japonya, Kore, Avrupa, ABD, Rusya ve Arap dünyasının ülkeleri bu projelere katılmaları bekleniyor.

Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ticaret patlamasıyla ilgili olarak, kısa ve orta vadede ekonomik ve çevreye duyarlı enerji kaynaklarının tek güvenilir ve istikrarlı kaynağı, Türkmen boru hattı gazıdır. Türkmenistan güvenilir bir tedarikçi olarak Çin için daha karlı olma durumunu taşıyor.
Ancak, muazzam kanıtlanmış gaz rezervlerinin yanı sıra, gelişmiş bir gaz üretimi, işleme ve gaz iletim sistemine sahip olan Türkmenistan, belirgin bir ekonomik faydaya sahip olmadan Çin tarafına imtiyaz vermeyi kabul etmemektedir. Bu durumda Çin, Türkmen tarafına yeni tedarik şartları sunması şart olmasında kalıyor.

yilmazparlar@yahoo.com

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder